Meteor Nedir?
Uzay boşluğunda serbest halde bulunan taş parçacıklarına meteor adı verilir. Meteor kum tanesi kadar küçük olabilir. Bazı meteorların çapları ise onlarca kilometreye kadar çıkabilmektedir. Uzay boşluğunda bulunan bu irili ufaklı taş parçacıkları aslında başka gezegenlerden kopmuş parçacıklardır. Meteorlar astronomi bilimiyle ilgilenenler tarafından oldukça yakından incelenmektedir.
Meteorlar zaman zaman yörüngesine girdikleri gezegenler tarafından çekilirler. Bu durum Dünya’da da yaşanır. Dünyanın yörüngesine giren meteor, dünyanın çekim gücü sebebiyle dünya atmosferine doğru çekilir. Atmosfere girdikten sonra sürtünme ve çeşitli kimyasal etkiler sebebiyle parçalanmaya başlar. Atmosferde parçalanan meteor aynı zamanda yanmaya da başlar. Biz bu durumu yıldız kayması olarak adlandırırız. Ama aslında gördüğümüz şey, atmosfere giren bir meteorun atmosferdeki sürtünme sebebiyle yavaşlayıp yanmasıdır.
Ayın Yüzeyinde Neden Krater Vardır?
Uzay boşluğunda serbest halde bulunan meteorlar, zaman zaman başka gezegenlerin çekim alanına girer ve bu gezegenler veya uydular tarafından çekilmeye başlarlar. Dünyamızın etrafı onu koruyan bir atmosfer tabakasıyla kaplı olduğu için, Dünya’ya doğru çekilen meteorlar dünya zeminine ulaşmadan atmosferde yanarlar. Bu sebeple çok büyük kütlelere sahip olmadıkça, meteorlar atmosfer tarafından yok edilir ve dünyamız meteor ve göktaşı çarpmalarından korunmuş olur.
Ay’da durum Dünya’da olduğundan daha farklıdır. Ayın Dünya’nın ki gibi kendine ait bir atmosferi yoktur. Dolayısıyla uydumuz Ay, meteorlardan atmosferi olmadığı için korunamaz. Ayı’n çekim alanına giren meteor Ay yüzeyine doğru ilerlerken herhangi bir atmosfer tabakasıyla karşılaşmadığından yanıp yok olmaz. Bu yüzden meteorlar ay yüzeyine direkt olarak çarpar ve ayın yüzeyindeki kraterleri oluştururlar.
Ay varoluşundan beri bir atmosfer tabakasına sahip olmadığı için, sürekli olarak meteor saldırılarına maruz kalmıştır. Zaman içinde sürekli olarak çarpan meteorlar ayın yüzeyindeki kraterleri oluşturmuşlardır.
Meteorlar Neden Dünya Atmosferinde Yanar?
Dünyanın etrafı onu koruyan bir atmosfer katmanıyla çevrilidir ve bu atmosfer katmanı kendi içinde birçok element ve maddeden oluşmaktadır. Atmosferimiz başta oksijen, hidrojen ve azot olmak üzere pek çok maddeden oluşmaktadır. Atmosferi oluşturan bu maddeler dünyayı koruyucu bir özelliğe sahiptirler.
Meteorlar dünyanın yörüngesine girdikleri andan itibaren dünya yüzeyine doğru çekilmeye başlarlar. Atmosfere giren meteorlar, atmosferi oluşturan gazlarla etkileşime girerek yanmaya ve atmosfer tarafından yok edilmeye başlarlar. Buharlaşarak yok olan bu meteorlar, atmosferde yanarken arkalarında parlak bir iz bırakırlar ve biz bunu “Yıldız Kayması” olarak adlandırırız. Ama aslında gördüğümüz şey atmosferimize giren bir meteorun yanarak ölmesidir.
Dünya atmosferine bir yılda binlerce meteor giriş yapar ve bunların çoğu daha dünya yüzeyine ulaşmadan atmosferde yanıp yok olurlar. Bu sebeple atmosfer bize hayat sağlamasının yanı sıra sağladığı hayatı bizi uzayın tehlikelerinden koruyarak pekiştirmektedir. Ayın bir atmosferi olmadığı için sürekli olarak meteor çarpmasına maruz kalmaktadır. Bu da ayda yaşam olmamasının sebeplerinden biridir.
0 Yorum