Bilim insanları, idrarı içme suyuna dönüştürebilen yenilikçi bir astronot kıyafeti tasarladı. Bu çığır açan kıyafet, ABD’nin prestijli eğitim kurumlarından Cornell Üniversitesi’nde yürütülen araştırmalar sonucu geliştirildi ve 2030 yılına kadar NASA’nın Artemis görevlerinde kullanılmayı hedefliyor.
NASA’nın Artemis Görevi ve Yeni Kıyafetler
NASA, Ay’ın güney kutbuna bir mürettebat göndermeyi amaçlayan Artemis III görevine 2026’da başlamayı planlıyor. Bu projenin bir parçası olarak, 2030’lara kadar Mars’a insanlı görevler başlatılması da öngörülüyor. Ancak bu uzun süreli görevlerde astronotların ihtiyaçlarını karşılamak için yeni çözümler gerekiyor. NASA’nın mevcut uzay giysileri, idrar ve dışkıyı toplamak için emici bebek bezleri kullanıyor.
İdrarı Suya Çeviren Astronot Kıyafeti
Cornell Üniversitesi’nde yapılan çalışmalarda, Sofia Etlin ve ekibi tarafından tasarlanan yeni astronot kıyafeti, idrarı topluyor, filtreleyerek içilebilir suya dönüştürüyor ve bu suyu astronotun kullanımı için geri veriyor. Etlin, “Astronotların bebek bezi giymek zorunda kalması yerine, tasarladığımız sistem idrarı topluyor ve daha sonra filtreleyerek giysi içinde içilebilir su olarak geri veriyor” dedi.
Giysi, idrarı topladıktan sonra bir vakum pompası kullanarak bunu filtre sistemine aktarıyor. Burada osmoz işlemi uygulanıyor ve temiz su, bir elektrolit çözeltisiyle karıştırılarak astronotun içmesi için giysiye geri pompalanıyor.
Hızlı ve Verimli Su Dönüşümü
Hakemli dergi Frontiers in Space Technology’de yayımlanan çalışmaya göre, 500 mililitre idrarın toplanması ve arıtılması sadece 5 dakika sürüyor. Filtrelenmiş suyun elektrolitlerle zenginleştirilip enerji içeceğine dönüştürülmesi de sistemin avantajlarından biri olarak öne çıkıyor. Etlin, astronotların kıyafetlerindeki su bölümünde yalnızca 1 litre su taşıyabildiklerine dikkat çekerek, “Bu, 10 saat hatta acil bir durumda 24 saate kadar sürebilen daha uzun süreli Ay uzay yürüyüşleri için yetersiz” dedi.
Dune Serisinden İlham Alındı
Bu teknoloji, Frank Herbert’ün ünlü bilimkurgu serisi Dune’daki Arrakis gezegeninde yaşayan Fremenler tarafından kullanılan “damıtıcı giysi” (stillsuit) teknolojisinden ilham almıştır. Dune serisini 15 yaşındayken okuduğunu söyleyen Etlin, “Kendimi bildim bileli Dune hayranıyım. Bir gün damıtıcı giysiyi tasarlamak hep hayalimdi” dedi. Bilim insanı, bu teknolojiyi ileride standart astronot kıyafeti haline getirmeyi amaçladıklarını belirtti.
Bu yenilikçi kıyafet, uzun süreli uzay görevlerinde astronotların hayatta kalma yeteneklerini artıracak ve su kaynaklarının etkin bir şekilde yönetilmesine katkı sağlayacak önemli bir adım olarak görülüyor.
0 Yorum