Güneş’in yüzeyinde devasa büyüklükte karanlık bir Güneş deliği açıldı ve Dünya’ya doğru radyoaktif dalgalar yayıyor.
Geçtiğimiz günlerde başta İngiltere Başbakan Yardımcısı Oliver Dowden olmak üzere birçok ülkenin yetkili isimlerinden kendi halklarına “mum ve pilli radyo stoklayın” çağrıları yapıldı. Bu çağrılar Dünya’daki elektronik tüm cihazları etkisiz hale getirecek bir dijital felaket olması halinde insanların buna hazırlıklı olması için yapıldı.
Peki nedir bu dijital felaket ?
Güneş’imiz… Yıldızımız her 11 yılda bir kutuplarının da tepetaklak yer değiştirmesiyle birlikte fırtınalı veya sakin geçen bir döngüsünü tamamlıyor ve bir diğerini başlatıyor. Bu döngülerden sakin olanına, yani yıldızdaki patlamaların ve lekelerin minimum seviyeye indiği dönemlere “solar minimum” adı veriliyor. Güneş lekelerinin arttığı ve patlamaların sıklaştığı evrelerse “solar maksimum” diye adlandırılıyor. Bu döngüler sırasında güneş lekeleri ve koronal kütle atımları gibi Dünya’yı da etkileyen Güneş aktiviteleri yaşanıyor. Örnek vermek gerekirse…
1859 Carrington Olayı
1859 yılında 10.Solar döngü sırasında olmuş güçlü bir jeomanyetik güneş fırtınası sebebiyle pusulalar bozuldu, telgrafla iletişimde kesintiler yaşandı ve bazı telgraf hatları alev aldı. Karayipler ve Meksika gibi güneydeki insanlar bile gökyüzünde kuzey ışıkları gördü.
Güneş Deliği şu an ne durumda ?
Günümüze gelecek olursak, 2 Aralık 2023’de yıldızın ekvatorunun yakınında hesaplamalara göre 60 Dünya’ya denk dev bir Güneş deliği açıldı. Koronal delik olarak bilinen dev karanlık bölge 24 saat içinde yaklaşık 800 bin kilometre genişliğe ulaştı ve 4 Aralık’tan beri doğrudan Dünya’yı işaret ediyor. Bu geçici delikler, Güneş’teki manyetizmanın aniden değişmesiyle meydana geliyor ve yıldızın üst yüzeyindeki radyoaktif plazmanın uzay boşluğuna fırlatılmasına neden oluyor. Radyoaktif plazma parçacıkları Güneş fırtınası adını alarak uzayda yol alıyor ve Dünya’ya ulaşıyor.
NASA’ya göre yıldız şu anda hareketli bir dönemden geçiyor. Bu yüzden Güneş’te bu tür dev lekelerin oluşması beklenen bir durum. Bilim insanları 2025’te solar maksimum evresi zirve noktasına ulaştığında Güneş’teki lekelerin sayısının 115’e çıkabileceğini söylüyordu. Ancak leke sayısı şimdiden bu rakamı geçti. Verilere göre Güneş sadece haziranda 60’tan fazla leke üretti. Bu 20 yılı aşkın süredir en yüksek sayı.n Gökbilimciler buradan hareketle Güneş’in bu döngüsünün beklenenden hareketli geçeceğine inanıyor.
Kaynak : İndependent.com, Livescience ve Spaceweather.com
0 Yorum