Güneş Sistemimizde bulunan en büyük gezegen Jupiter’dir fakat bir gaz devidir, yani üzerinde durulabilecek bir yüzeyi bulunmamaktadır. En büyük karasal gezegen ise yuvamız, Dünya’dır. Peki sistemimizden çıkarsak, evrende keşfettiğimiz en büyük karasal gezegen hangisidir?
Gökbilimciler ötegezegen araştırmaları sırasında NASA’nın Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS) teleskobu yardımıyla üzerine ayak basılabilecek, devasa büyüklüğüyle de dikkat çeken şimdiye kadar gözlemlenmiş en büyük karasal gezegeni keşfettiler. Olağan dışı büyüklüğü nedeniyle kafa karıştıran gezegen nasıl oluşmuş olabilir?
Keşfedilen Gezegenin Genel Özellikleri
Bu gezegenin adı TOI-849b, Fornax takımyıldızı sınırları içerisinde 700 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor. Güneşe benzeri bir yıldızın etrafında dönüyor ve yıldızına o kadar yakın ki (Dünya-Güneş arası mesafeden 75 kat daha yakın) yıldızı etrafında ki bir turu sadece 19 saat. Yıldıza bu kadar yakın olmanın bir diğer bedeli de tabi ki yüzey sıcaklığı, gezegende ölçülen tahmini yüzey sıcaklığı yaklaşık 1.500°. Bu sıcaklık yüzeyinde volkanların patladığı Venüs’ deki sıcaklığının 3 katı.
Peki Ne Kadar Büyük?
2020 yılında keşfi açıklanan gezegen Kütle olarak Dünya’nın 40 katı, hacim olarak ise hemen hemen Neptün büyüklüğünde (43 bin km çapında) bir gezegen. Fakat bu büyüklük size küçük gelmesin çünkü kayalık bir gezegenin bu boyutlara çıkabilmesi fiziksel olarak çok mümkün olmayan bir durum. Gezegenler bu boyutlara ulaşamadan ya hızlı dönmenin etkisiyle parçalanır ya da yıldızlarının içindeki disklere dağılırlar.
Bu yüzden araştırmacılar bu gezegenin doğal bir şekilde oluşmadığını düşünüyorlar. Onlara göre TOI-849b bir zamanlar devasa bir gaz deviydi ve yıldızının adeta dibinde dönmesi sebebiyle dış katmanlarını kaybetmeye başladı ve bu yıkımdan geriye gezegenin sadece çekirdeği kaldı (Teorik olarak gaz devlerinin katı çekirdekleri vardır). Yani biz milyonlarca yıl önce tıpkı Jupiter gibi gaz devi olan bir gezegenin katı çekirdeğine bakıyor olabiliriz.
6.8 milyar yaşında olan bu yıldız sistemi gerçekten oldukça ilginç. Kim bilir belki de James Webb Teleskobu sayesinde çok daha detaylı bilgi edinebilir ve belki de çok daha ilginç sistemleri bulabiliriz.
0 Yorum