Ohio Üniversitesi’nden bir keşif ekibi, 1.500 ışık yılı uzaklıkta bulunan kırmızı dev kategorisinde bir yıldızı gözlemlerken ilginç bir şey fark etti. Kırmızı Devin parlaklığındaki yoğunluk periyodik olarak değişiyor ve bu da bir nesnenin yıldızı çekip şeklini değiştirdiğini gösteriyordu. Bunun üzerine kırmızı devin uzayda izlediği yörünge verilerini incelediler ve görünmeyen cismin Güneş’in yaklaşık 3 katı kütleye sahip olduğunu ve bunun bir karadelik olabileceğini keşfettiler. Üstelik Dünya’ya en yakın karadelik…
Karadelik Kavramı
Albert Einstein’ın 1916’da hakkında genel görelilik teorisiyle tahminde bulunduğu “Kara delik” kavramı, 1967’de Amerikalı astronom John Wheeler tarafından ilk kez kullanıldı. İlk tespit edilen kara delik ise Samanyolu Galaksisi’nde bulunan Cygnus takımyıldızında yer alan Cygnus-X1’di. Bu karadelik Güneş’ten 6.070 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor.
Bilinen kara deliklerin çoğuna uzaydaki hareketleri sırasında eşlik eden bir yıldız vardır. Kara deliğin yıldızdan yakaladığı maddeler kara deliğin etrafında bir disk oluşturur. Birikim diskindeki elektrik yüklü parçacıklar, kara deliğin kütle çekimi etkisiyle ivmelendikçe ışık yarar. Bu yüzden, bir yıldızın yakınlarında dolanan bu kara delikleri keşfetmek görece kolaydır.
Dünya’ya en yakın karadelik – Unicorn Karadeliği
Unicorn, Diğer karadelikler ile karşılaştırıldığında kütlesi oldukça küçük kalıyor. Örneğin Samanyolu’nun merkezindeki karadeliğin kütlesi 4.3 milyon Güneş kütlesine eşittir. Ancak ekip, yıldızın hızına ve ışık bozulmasına ilişkin ayrıntılara dayanarak, çekişi yapan nesnenin muhtemelen yalnızca üç güneş kütlesi barındıran bir kara delik olduğunu belirledi. Dolayısıyla bu keşif aynı zamanda evrende çok büyük boyutlarda olduğu sanılan karadelik imajını da değiştiriyor.
Bir kırmızı devin yanında keşfedilen karadelik hakkında Ohio Eyalet Üniversitesi Astronomi Bölüm Başkanı Todd Thompson, şöyle söylüyor:
‘Ay’ın kütle çekim kuvvetinin Dünya’daki okyanusları etkilemesi, kendisine doğru çekmesi ve itmesiyle büyük gelgitler oluşturması gibi kara delik de yıldızı etkiliyor ve bir ekseni diğerinden daha uzun olan, Amerikan futbolundaki topa benzer bir şekle dönüştürüyor.’
Karadeliğe verilen isimi, ‘The Unicorn’. Bu ismin seçilmesinin nedeni kütlesi nedeniyle türünün nadir bir örneği olmasının yanı sıra bulunduğu takımyıldızının da bu isme sahip olması.
0 Yorum